Phân thỏ có thể cho bạn biết nhiều điều về sức khỏe của thỏ. Sức khỏe của chúng phụ thuộc vào sự chuyển động liên tục của hệ thống tiêu hóa, vì vậy bệnh thường có thể được phát hiện sớm qua những thay đổi trong thói quen đi ị của thỏ. Thỏ là loài giấu bệnh, nên việc chủ động quan sát phân cũng như các vấn đề khác (lượng ăn, thói quen,...) là rất quan trọng. Bạn nên tạo thói quen kiểm tra phân của thỏ hằng ngày để xem liệu có thay đổi nào không.
Những em thỏ có kích thước trung bình sẽ "sản xuất" khoảng 200-300 viên phân mỗi ngày. Chúng phải có kích thước và hình dạng đồng nhất, có nghĩa là tròn và có kích thước từ hạt đậu hoặc to hơn một chút. Kích thước của thỏ sẽ không luôn luôn nói lên kích thước của phân.
Phân thường cần có kích thước và hình dạng đồng nhất, có nghĩa là tròn đều và to bằng nhau, có đường kính từ 7-12mm. Phân thỏ có thể có màu nâu sẫm đến màu vàng nhạt, điều quan trọng vẫn là tính nhất quán, nghĩa là chúng nên có cùng một màu (nếu không thay đổi chế độ ăn). Nếu phân của thỏ có màu sẫm , đó có thể là dấu hiệu cho thấy bé có chế độ ăn quá nhiều protein. Nhưng đôi khi nó chỉ liên quan đến quá trình tiêu hóa của từng bé thỏ. Không ít gặp việc hai hay nhiều bé thỏ sống cùng nhau và có chế độ ăn giống hệt nhau, nhưng có màu phân rất khác nhau. Phân thỏ phải cứng khi chạm vào, nhưng nếu bạn dùng ngón tay ấn hoặc dẫm trúng thì bạn có thể thấy phân vụn/tơi ra. Bên trong phân sẽ trông giống như có bụi và có vụn cỏ khô. Phân thỏ có mùi, nhưng mùi không mạnh như phân người.
Tuy nhiên, màu của phân không chỉ ảnh hưởng bởi chế độ ăn (thỏ ăn oat hay chính cũng sẽ có phân vàng hơn thỏ ăn timothy) mà còn nhiều yếu tố khác như mình đã nói ở trên.
2. Phân chùm nho/Viên manh tràng
Những viên phân bình thường chứa đầy chất dinh dưỡng, thỏ thường ăn chúng để đảm bảo rằng chúng có đủ protein và vitamin B trong chế độ ăn uống. Phân có màu nâu sẫm, bề mặt bóng và mùi nặng hơn rất nhiều so với phân thường.
Cecotropes có kết cấu mềm và dính. Chúng có thể dễ dàng bị trộn lẫn với nhau và mất hình dạng. Khi đó, bạn sẽ nhìn thấy thứ gì đó trông giống như một vệt/bãi phân nhão và nát nát, nhưng đó thực sự chỉ là một cecotrope bị giẫm lên. Bạn cũng sẽ thường thấy chúng nhóm thành một cụm giống chùm nho, nhưng không có gì lạ khi chỉ thấy một vài cecotropes riêng lẻ
Hình dạng: Thông thường, bạn sẽ thấy các loài cecotropes tụ lại với nhau theo cấu trúc giống như quả mọng. Nhưng chúng cũng có thể được coi là các sinh vật sống đơn lẻ, hoặc thậm chí chỉ là hai hoặc ba phân thành một cụm.
Thông thường, thỏ sẽ ăn cecotropes ngay từ hậu môn của chúng, vì vậy bạn sẽ không thấy nhiều phân này ở ngoài. Đôi khi các bé bỏ sót một vài viên, hay việc căng thẳng cũng sẽ dẫn đến thỏ không ăn phân này. Nếu bạn bắt đầu thấy nhiều cecotropes, có thể thỏ đã có quá nhiều đường trong chế độ ăn. Bạn nên thay đổi chế độ ăn, nhất là nếu bé có messy bum - phân dính ở mông do ngồi lên loại phân này.
3. Phân liên kết bởi lông
Những phân này là phân thường được liên kết với nhau bằng lông rụng. Điều này đặc biệt phổ biến với các giống thỏ lông dài hoặc trong mùa thay lông lớn, vì thỏ sẽ ăn nhiều lông hơn khi chúng rụng. Đây không phải là vấn đề quá nghiêm trọng - khoảng cách giữa các viên phân cho thấy rằng ruột của bé thỏ đang hoạt động bình thường và lông đang được đẩy ra ngoài cùng với tất cả các sợi khác.
Tuy nhiên, một số lượng lớn loại phân này có nghĩa là thỏ của bạn đang tiêu hóa rất nhiều lông. Vì chúng không thể nôn nên đường tiêu hóa của chúng phải làm rất nhiều việc để đẩy lông qua hệ thống. Thời gian này bạn nên cung cấp cho bé thỏ nhiều rau xanh tươi và nước hơn, tăng cường vận động và chải lông cho bé thường xuyên hơn, nếu không có vấn đề khác thì đây là một bé thỏ khỏe mạnh.
Hiện tượng 'phân đôi' ở xảy ra khi ruột của bé thỏ hoạt động chậm lại một chút và 2 (hoặc 3) viên phân sẽ va vào nhau trong quá trình hình thành của chúng tạo ra phân đôi (ba). Đây có thể được gây ra bởi căng thẳng hoặc tuổi cao. Loại phân này thường nhìn giống như hai viên phân bình thường hợp nhất với nhau. Đôi khi, chúng sẽ hợp nhất đến mức phân có hình bầu dục thuôn dài. Tuy nhiên, màu sắc và kết cấu vẫn như phân bình thường.
Nếu bạn chỉ thấy một vài loại phân này trong một ngày, trong khi số còn lại là hoàn toàn bình thường thì bạn không cần phải lo lắng. Thỏ có thể bị căng thẳng bởi một âm thanh đột ngột, khiến đường ruột của chúng tạm thời hoạt động chậm lại. Tuy nhiên, nếu bạn thấy nhiều phân đôi như vậy, nhiều lần trong ngày, nhiều ngày liên tiếp, thì đây là dấu hiệu cho thấy đường ruột của thỏ đang hoạt động chậm lại trong thời gian dài. Bạn sẽ muốn đặt lịch hẹn với bác sĩ thú y để có thể tìm ra nguyên nhân của việc ruột hoạt động chậm lại và kích thích ruột của bé hoạt động bình thường trở lại.
5. Phân lớn hình quả trứng
Phân rất to tầm một đốt ngón tay út và xảy ra thường xuyên thay vì phân bình thường. Không nên nhầm lẫn phân với phân đôi (hoặc ba) hoặc phân lớn bình thường. Phân lớn hình quả trứng có thể là do phình đại tràng (Megacolon), Đây là trường hợp hiếm gặp ở thỏ thường do di truyền hoặc đôi khi sau chấn thương. Tình trạng này không phổ biến, nhưng nếu nghi ngờ thỏ mắc bệnh, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y về cách chăm sóc dài hạn phù hợp.
Phân nhỏ lại vì nhiều lý do: căng thẳng là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra phân tròn nhỏ. Một tiếng động lạ hoặc một trải nghiệm căng thẳng có thể khiến phân của thỏ tạm thời nhỏ lại. Phân sẽ trở lại bình thường trong vòng vài giờ. Phân nhỏ mãn tính có thể là biểu hiện của cơn đau mãn tính, hẹp ruột hoặc tắc nghẽn một phần và cần phải đi khám bác sĩ thú y.
Phân nhỏ bị biến dạng có thể có nghĩa là bé thỏ của bạn không ăn đủ. Điều này có thể xảy ra sau khi phẫu thuật, nếu răng thỏ của bạn bị đau hoặc bất kỳ lý do nào khác khiến thỏ không muốn ăn. Nếu bạn thấy loại phân này sau phẫu thuật thì đây là một dấu hiệu tốt, vì nó cho thấy rằng đường tiêu hóa của thỏ đang hoạt động, chỉ là không có nhiều thức ăn trong đó. Nếu không phải vì những lí do trên thì bạn nên đưa bé đi thú y
8. Phân có chất nhầy bao quanh
Nó trông giống như một đốm thạch trong suốt ở trên/bao quanh một số phân. Bạn cũng có thể thấy đồ ăn được bọc trong chất nhầy nếu bé quên nhai. Tương tự là các khối gây khó chịu khác cũng có thể được bọc trong chất nhầy. Điều này thường thấy ở những bé thỏ có tuổi, nhưng nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi. Chất nhầy bao quanh phân là hiện tượng phổ biến khi dùng kháng sinh, nhưng cũng có thể do bất cứ thứ gì đã gây kích ứng niêm mạc ruột gây ra. Hiện tượng này cũng rất phổ biến ở các bé thỏ mới vượt qua tình trạng ứ đọng đường tiêu hóa hoặc đối với các bé thỏ mắc các bệnh răng miệng mãn tính.
Các bé có tình trạng bỏ ăn và không ị một thời gian, khi ị trở lại thì phân có nhầy bao quanh, nguyên nhân do “ứ trệ tiêu hóa” đã nhắc đến ở trên. Đây KHÔNG PHẢI cầu trùng/ecoli/tiêu chảy, KHÔNG sử dụng thuốc bừa bãi lại kích ứng ruột thêm nha.
9. Phân có chất nhầy bên trong
Chất nhầy có thể xuất hiện do ký sinh trùng hoặc các rối loạn rất nghiêm trọng khác như tắc manh tràng. Nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y nếu bạn quan sát thấy chất nhầy dạng sợi dày trong phân của thỏ, đặc biệt nếu chất nhầy này dai dẳng mãi không hết.
10. Loạn khuẩn manh tràng
Chứng loạn khuẩn manh tràng là phân không được hình thành hoàn chỉnh và có dạng nhão (như đất nặn) và thường khá nặng mùi. Nó có thể do căng thẳng, bệnh tật hoặc chế độ ăn quá giàu tinh bột, chất béo hoặc đường. Không nên nhầm lẫn điều này với cecotropes bị giẫm lên. Nếu không chắc chắn, bạn có thể phải bới đám phân đó để xem liệu mớ hỗn độn đó có tách ra thành từng lớp như cecotropes không hay nó hoàn toàn không có hình dạng (-> rối loạn vi khuẩn manh tràng). Cách khác là theo dõi đợt phân tiếp theo. Bạn nên theo dõi bất kỳ chú thỏ nào mắc chứng loạn khuẩn manh tràng để biết các dấu hiệu bệnh tật. Những chú thỏ già có thể mắc chứng này do đau khớp và đường tiêu hóa lão hóa. Nếu tình trạng rối loạn vi khuẩn vẫn tiếp diễn hoặc không giảm được bớt bằng cách loại bỏ đồ ăn vặt hoặc căng thẳng, hãy lên lịch khám bác sĩ thú y.
Tiêu chảy thực sự rất hiếm gặp ở thỏ và là tình trạng đáng báo động. Thỏ bị tiêu chảy có thể bị nhiễm ký sinh trùng chết người hoặc có thể đã tiếp xúc với chất độc. Những bé thỏ con còn nhỏ mà đi ngoài phân lỏng thì có thể đã bị cho cai sữa trước khi chúng sẵn sàng. Bất kể thỏ bị tiêu chảy ở độ tuổi nào, ưu tiên hàng đầu là đưa chúng đến bác sĩ thú y càng sớm càng tốt. Nếu có thể, hãy mang theo một ít phân chảy nước để bác sĩ thú y kiểm tra. Tiêu chảy thật khác với phân mềm, nó sẽ tong tỏng như nước và không khô lại được nhé! Nguyên nhân không phải do cà rốt rau muống bắp cải, cũng như không phải do nước đun sôi để nguội hay ăn thiếu chất,...